Solunum fonksiyon testleri ne demektir?
Akciğer fonksiyon testleri olarak ta bilinen solunum fonksiyon testleri ,akciğerlerinizin ne kadar iyi çalışıp çalışmadığını ölçmek için kullanılır. Bu testler nefes darlığı gibi yakınmaları olan hastalarda hastalıkların tanısında yardımcı laboratuvar incelemesidir.Doktorlar bu testi astım, pulmoner fibrozis(akciğer dokusunun sertleşmesi), KOAH hastalıklarında(kronik obstrüktif akciğer hastalığı) gibi durumlarda tanıyı desteklemek amacıyla kullanırlar.
En sık kullanılan solunum fonksiyon testleri hangileridir?
Spirometri:Bu test akciğerlerinize giren ve çıkan hava miktarını istirahatte, zorlu nefes alıp verme sırasında ve egzersizde ölçerek aynı yaşta ,cinste,boyda kişilerden elde edilen değerlerle karşılaştırır. Solunum yollarında darlık olduğunda giren ve özellikle çıkan hava hızı azalır.
Akciğer difüzyon kapasitesi: Akciğerlere giren ve çıkan gazların azalmasına sebep olan darlığın oluşturduğu direnç ölçülür. Akciğerlerin oksijen ve karbondioksit değişimini yeterince yapıp yapmadığı saptanır.
Kimlere solunum fonksiyon testleri yapılır?
-Nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma yakınmaları olanlara
-Akciğer filminde normal dışı bulguları olanlara
-Uzun süreden beri sigara içenlere
-Ameliyat olacaklara
-Akciğerleri etkileyecek işlerde çalışanlara (madenciler, akü fabrikasında çalışanlar vs.)
-Sporculara
Hangi hastalıkların tanısında kullanılır?
-Astım
-KOAH(Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı)
-Akciğer fibrozisi
-Bronşektazi -
Asbestoz
-Sarkoidoz
-Skleroderma
-Akciğer kanseri
Solunum fonksiyon testleri kimlerde risklidir?
-Geçirilmiş miyokart infarktüsü
-Kontrolsüz hipertansiyon
-Yeni göz ameliyatı geçirenler
-Akciğer ve batın ameliyatı geçirmiş,şiddetli ağrısı olan hastalar
-Solunum sistemi enfeksiyonu olanlar
Bu gibi durumlarda test öncesi hastaların teknisyeni bilgilendirmesi gereklidir.
Solunum fonksiyon testi nasıl yapılır?
Göğüs Hastalıkları Hastanelerinde bu testlerin yapıldığı labotatuvarlar vardır.Spirometri, bu laboratuarların temel cihazıdır.Ölçüm yapılan elektronik bölüm ve hastanın nefes alıp verdiği ağızlık kısmından oluşur.Hastalar laboratuvarda görevli teknisyen tarafından test ile ilgili olarak bilgilendirilir. İlk kez hasta tarafından kullanılacak ağızlık aletin giriş bölümüne yerleştirilir.Bu kısmı hasta dudakları ile iyice saracak fakat dişleri ile ısırmayacak şekilde ağzına alır.Dudaklarını iyice kapatır.Hastanın burnu ölçüm öncesi özel bir mandalla kapatılır.Hastalar önce sakin bir şekilde nefes alıp verirken nefes vermenin sonunda teknisyenin kontrolüyle zorlu,derin ve hızlı bir nefes alırlar.Ardından teknisyenin hızlı, zorlu ve sonuna kadar nefes ver komutu ile nefes verirler.Nefes verme işlemi en az 6 saniye sürmelidir.
Akciğerlerdeki gaz değişiminin ölçümü nasıl yapılır (Difüzyon testi)?
Bu testle vücudun oksijen ihtiyacını karşılayıp karşılamadığını ölçebiliriz.Testin ölçümü sırasında organizmaya zarar vermediği bilinen karbonmonoksit(CO) gazı ve helyum(HE)kullanılırak akciğer hacimlarıda ölçülür.Böylece solunum havasının ne kadar alındığı ve bunun içindeki CO yardımıyla ne kadar gazın kana geçtiği saptanır.Solunumla alınan CO gazı bilindiğinden ,ne kadarının atıldığı ölçülür.Böylece hava keseciklerinin ve onların çevresindeki damarların ne kadar etkin görev yaptığı saptanır.